|
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
JÓZEF CZECHOWICZ u ur. się 15 III 1903 w Lublinie, zginął 9 IX 1939 tamże u 1920 – brał udział jako ochotnik w wojnie PL-bolszewickiej u 1921 – ukończył seminarium nauczycielskie w Lublinie. Pracował jako nauczyciel w Brasławiu i Słobódce u 1922 – powrócił do Lublina, ukończył roczny Wyższy Kurs Nauczycielski i rozpoczął pracę we Włodzimierzu Wołyńskim u 1923 – wraz z poetami grupy poetyckiej „Lucyfer” był współtwórcą czasopisma literackiego „Reflektor”, w którym debiutował opowieścią o papierowej koronie u w następnych latach stał się czołowym twórcą grupy poetyckiej „Reflektor”, która wydawała pismo do 1925, a od 1927 – „Bibliotekę Reflektora” u 1925 – red. dodatku literackiego do „Przeglądu Lubelsko-Kresowego”. Publikował również w lubelskim 2tygodniku literackim „Nowe Życie” u 1925-27 – kierownik Lubelskiej Szkoły Specjalnej u 1928-29 – studiował w Instytucie Pedagogiki Specjalnej w W-wie i pracował równocześnie w Instytucie dla Głuchoniemych i Ociemniałych. W tym czasie nawiązał współpracę z grupą poetycką „Kwadryga”, co zaowocowało publikacją utworów w jej piśmie „Kwadryga” w latach 1928-30 u 1928-35 publikował w „Drodze”. Brał udział w życiu literackim Lublina, redagował dodatek literacki do „Ziemi Lubelskiej”. Po wydaniu (1930) tomu dzień jak co dzień o3mał stypendium Funduszu Kultury Narodowej na wyjazd do Paryża. Udał się tam wraz z , lecz z powodu złego stanu zdrowia (choroba oczu) wkrótce musiał powrócić do kraju. Nie podjął już pracy nauczycielskiej u członek Rady Grodzkiej BBWR u 1930-31 – sekretarz „Ziemi Lubelskiej”, 1932 – jej redaktorem naczelnym u 1932 – wraz z Franciszką Arnsztajnową założyli lubelski oddział Związku Zawodowego Literatów Polskich (ZZLP) u 1932-34 współpracował z 2tygodnikiem „Zet” u IX 1933 – przeniósł się do W-wy i podjął pracę w centrali wydawnictwa Związku Nauczycielstwa Polskiego (ZNP). Redagował pisma dla dzieci „Płomień” i „Płomyczek”. 1933-34 był sekretarzem redakcji „Głosu Nauczycielskiego” u od 1933 współpracował z „Pionem” i „Kameną”, gdzie drukował wiersze, prozę artystyczną, dramaty, artykuły i przekłady z poezji słowiańskich, francuskiej i angielskiej u 1933-35 redagował dodatek literacki do tygodnika Legionu Młodych „Państwo Pracy” u 1934-36 – redaktor naczelny „Miesięcznika Literatury i Sztuki” u 1934-39 – redaktor naczelny miesięcznika „Promień Słońca” u 1936 – na skutek oskarżeń o niemoralny tryb życia (na podstawie poematu hildur baldur i czas, uznanego za pochwałę miłości homoseksualnej) został zmuszony do rezygnacji z pracy w ZNP i objął stanowisko sekretarza redakcji „Pionu” u 1937-39 współpracował z miesięcznikiem „Zwierciadło” u 1938 – wraz z Ludwikiem Fryde założył kwartalnik artystyczny „Pióro” u 1939 – pracował w dziale literackim PL Radia, dla którego napisał wiele słuchowisk. Po wybuchu wojny wraz z grupą dziennikarzy wyjechał do Lublina, gdzie zginął w I dniach IX 1939, w czasie bombardowania miasta TWÓRCZOŚĆu zalicza się do nurtu nazwanego poezją „III wyrazu” – III po tradycyjnej poezji Skamandra oraz awangardowej poezji Awangardy Krakowskiej i futurystów u w warstwie formalnej jego poezja cechuje się uproszczoną i rozluźnioną składnią, całkowitą rezygnacją z interpunkcji i dużych liter. Koncepcję języka poetyckiego w twórczości poetyckiej JCz określa się jako symboliczno-magiczną. Poeta stara się sięgać do treści ukrytych, nadać słowu moc sprawczą, uczynić z niego zaklęcie. Prowadzi to do mityzacji świata i do jego odrealnienia, a zarazem ku personifikacji zjawisk, heroizacji postaci i uwzniośleniu – źródeł takiej postawy szukać można w poezji romantycznej oraz, przede wszystkim, w folklorze u jego poezja cechuje się oniryzmem i wizyjnością z 1 strony, a muzycznością z 2. JCz uznaje się za „wirtuoza muzyczności” i „mistrza instrumentacji głoskowej”, współtworzą one w jego wierszach również warstwę znaczeniową. Interpretując muzyczność w poezji JCz krytycy określali ją często w sposób dosyć daleko różniący się od siebie – sądy te wahają się pomiędzy „nieśpiewną muzycznością” a „kołysankowością” – obrazuje to różnorodność możliwości interpretacji, a także ewolucje w twórczości poety, która stawała się z czasem bardziej muzyczna u świat poezji JCz to przede wszystkim wieś i małe miasteczko, a główne tonacje psychiczne to łagodność, czułość i bezradność. Dominująca w jego poezji barwą uczuciową jest żal, estetyczną – elegijność, a główną obsesją – śmierć. Myśl o śmierci własnej jest w niej ściśle spleciona z przeczuciem śmierci zbiorowej, wojny, wlkiej zagłady. JCz uważa się za 1 z najsugestywniejszych katastrofistów XX-l. – stanowi on typowy przykład „poety 2 wojen” (większość młodszych od niego katastrofistów nie miała żadnych doświadczeń wojennych) – wspomnienia i przeczucia w jego twórczości wzajemnie nakładają się na siebie. Wlką rolę odgrywają w niej motywy ognia i wody w ambiwalentnym, śmiercionośno-oczyszczającym znaczeniu. Istotną opozycją w tej poezji jest przeciwstawienie Arkadii i Katastrofy – krucha, łagodna uroda Arkadii i apokaliptyczna groza Katastrofy wzajemnie się potęgują · Kamień, Lublin 1927 · Dzień jak co dzień. Wiersze z lat 1927, 1928, 1929, Warszawa 1930 · Ballada z tamtej strony, Warszawa 1932 · Stare kamienie (współautor F. Arnsztajnowa), Lublin 1934 · W błyskawicy. Poezje, Warszawa 1934 · nic więcej, Warszawa 1936 · Czasu jutrzejszego. Dramat, wyst. Warszawa Teatr Nowy 1939 · Nuta człowiecza, Warszawa 1939 · Plan akcji, Warszawa 1938 2 [ Pobierz całość w formacie PDF ] |
Wątki
|