|
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
J.R.R. Tolkien Beren i Luthien W czasie gdy Barahir nie chciał opuścić Dorthonionu, a Morgoth nieubłaganie ścigał garstkę opornych, tak ze wreszcie zostało przy Barahirze ledwie dwunastu towarzyszy. Las Dorthonionu piął się ku południowi na górzyste wrzosowiska, a we wschodniej ich części rozlewało się jezioro Tarn-Aeluin, otoczone kępami dzikich wrzosów. W całej tej dziewiczej okolicy nie było wydeptanych ścieŜek, bo nawet za dni Długiego Pokoju nikt tu nie mieszkał. Czczono jednak wodę Tarn Aeluin, przezroczysta i błękitna za dnia, a w nocy słuŜąca gwiazdom za zwierciadło. Mówiono, ze sama Meliana zaczarowała niegdyś to jezioro. Nad nim wiec Barahir i jego towarzysze obrali sobie kryjówkę, a Morgoth nie mógł jej znaleźć. Ale wieści o bojowych czynach Barahira i jego oddziału rozniosły się szeroko, toteŜ Morgoth rozkazał Sauronowi, aby tych niedobitków wytropił i wytępił. Miedzy towarzyszami Barahira był Gorlim, syn Angrima. Miał Ŝonę Eilinele i dopóki na kraj nie spadły klęski, Ŝył z nią w wielkiej szczęśliwej miłości. Pewnego dnia wracając po walce na pograniczu zastał swój dom ograbiony i pusty. śona znikła , a Gorlim nie wiedział, czy ja zabito, czy tez wzięto do niewoli. Wtedy przystał do kompanii Barahira i wyróŜniał się większą jeszcze zawziętością i desperacja niŜ inni. JednakŜe nękały go wątpliwości, bo w głębi serca nie wierzył, ze Eilinela nie Ŝyje. Niekiedy wymykał się z obozowiska i samotnie, w tajemnicy, wracał do swojego domu, stojącego wciąŜ jeszcze pośród lasów i pól, które dawniej do niego naleŜały. O tych wyprawach Gorlima dowiedzieli się słudzy Morgotha. Kiedyś jesienią o zmierzchu Gorlim skradając się ku domowi miał wraŜenie, ze widzi w oknie światło, podszedł ostroŜnie i zajrzał do środka. Zobaczył Eilinelle z twarzą strapiona, wymizerowana, i wydało się mu, ze słyszy jej glos i ze Einela skarŜy się na męŜa który ja opuścił. Krzyknął i w tej samej chwili światło zgasło w oknie, rozległo się wycie wilków i cięŜkie ręce łowców Saurona spadły znienacka na ramiona Gorlima. Dal się schwytać w pułapkę. Zawlekli go do swojego obozu i torturowali, Ŝeby wydal kryjówkę Barahira i inne jego sekrety. Lecz Gorlim milczał. Obiecali mu, ze go wypuszcza na wolność i odzyska Eilinele, jeśli ulegnie. W końcu udręczony bólem i lekiem o los Ŝony, Gorlim zachwiał się w oporze. Wtedy natychmiast zaprowadzili go przed straszliwe oblicze Saurona, który rzekł: - Podobno chcesz się ze mną targować ? Jakiej zadasz ceny ? Gorolim odparł, ze chce odzyskać Eilinele i razem z nią odejść na wolność, myślał bowiem, ze nieprzyjaciel trzyma jego Ŝonę w niewoli, tak samo jak i jego. Sauron uśmiechnął się i powiedział: - Mała cena za tak wielka zdradę. Dobrze, zgadzam się, a teraz mów ! Gorlim chciał się wycofać, lecz obezwładniony okropnym spojrzeniem Saurona wyznał wszystko, co tamten chciał wiedzieć. Sauron zaśmiał się i szydząc z nieszczęśnika oznajmił mu, ze widział tylko widmo Eilineli, wywołane czarami, Ŝeby go usidlić, bo Eilinela nie Ŝyje. - Mimo to spełnię twoje Ŝyczenie - rzekł Sauron - pójdziesz tam, gdzie przebywa Eilinela i będziesz zwolniony ze słuŜby u mnie. I skazał go na okrutna śmierć. W ten sposób Nieprzyjaciel znalazł kryjówkę Barahira i otoczył ja swoja siecią. O najciemniejszej godzinie przed świtem orkowie zaskoczyli ludzi Barahira śpiących i wymordowali wszystkich - z wyjątkiem jednego, gdyŜ Berena, syna Barahira, nie było tej nocy w kryjówce. Ojciec wyprawił go z niebezpieczna misja śledzenia ruchów nieprzyjaciela i Beren znajdował się daleko w tej godzinie, gdy jego towarzysze zginęli. Śpiąc w lesie zobaczył we śnie suche drzewa nad w oda i na gałęziach zamiast liści mnóstwo ptaków z gatunku Ŝywiącego się padlina, a z dziobów ich kapała krew. Potem ukazała się mu w tym śnie postać idąca przez wódę i poznał, ze to jest widmo Gorlima, który po śmierci przyszedł wyznać mu swoja zdradę i błagał, Ŝeby co prędzej przestrzegł Barahira. Beren zbudził się i natychmiast wśród nocy pobiegł spełnić polecenie, tak ze drugiego dnia rano znalazł się w pobliŜu kryjówki swego oddziału. Lecz gdy podchodził, chmara ptaków poderwała sie z ziemi i obsiadłszy gałęzie olch rosnących na brzegu Tarn Aeluin zakrakała szyderczo. Beren pogrzebał kości swego ojca, usypał nad nimi kurhan z głazów i poprzysiągł zemstę. Natychmiast ruszył wiec w pościg za orkami którzy zamordowali jego towarzyszy, wytropił w nocy obóz wrogów u źródła Rivilu, powyŜej moczarów Serech, a poniewaŜ dobrze znał sztukę poruszania się w lesie, podszedł niepostrzeŜenie do ich ogniska. Dowódca Orków chełpił się zwycięstwem i podnosił właśnie do góry rękę Barahira, którą odrąbał, aby pokazać Sauronowi na dowód, ze spełnił zadanie. Na martwej ręce lśnił pierścień - dar Felagunda. Beren wyskoczył zza skalnego załomu, zabił dowódcę, chwycił ojcowska rękę z pierścieniem i uciekł z woli losu, gdyŜ oszołomieni orkowie szyli strzałami na oślep i chybiali celu. Przez cztery następne lata Beren tułał się samotnie po Dorthonionie, zaprzyjaźnił się z ptakami, one zaś pomagały mu i nigdy go nie zdradziły. Odtąd Beren nie jadał mięsa i nie polował na Ŝadne stworzenia, z wyjątkiem tych, które słuŜyły Morgothowi. Nie bal się tez śmierci, drŜał tylko przed niewola, lecz dzięki desperackiej odwadze uniknął obu tych niebezpieczeństw, a sława czynów samotnego śmiałka rozniosła się szeroko po Beleriandzie i dotarła nawet do Doriathu. Wreszcie Morgoth naznaczył cenę na jego głowę, nie mniejsza niŜ na głowę Fingona, NajwyŜszego Króla Noldorów. Ale orkowie zamiast szukać z nim spotkania, umykali, gdy się zbliŜał. ToteŜ wysłano przeciw niemu cala armie pod dowództwem Saurona, który wziął ze sobą swoje wilkołaki, dzikie bestie, opętane przez straszliwe duchy, które czarnoksięŜnik uwięził w wilczych ciałach. Zło przesiąkło całą krainę, a wszystko, co czyste, uciekło. Beren, osaczany coraz ciaśniej, musiał wreszcie takŜe uciekać z Dorthonionu. Była śnieŜna zima, gdy poŜegnał ziemie i grób ojca, i wspiąwszy się wysoko na Gorgoroth, Góry Zgrozy, ujrzał stamtąd w oddali Doriath. Wtedy w sercu jego zrodziło się postanowienie, ze pójdzie do Ukrytego Królestwa, którego nie dotknęła jeszcze nigdy stopa śmiertelnika. Straszna była ta wędrówka na południe. Wokół ziały przepaście Ered Gorgoroth, pod górami stały się cienie rozsnute jeszcze przed wschodem KsięŜyca, a dalej leŜało pustkowie Dungortheb, gdzie czarnoksięska moc Saurona spotykała się z mocą Meliany, a na wędrowca czyhała groza i szaleństwo. Tam straszliwe pająki z rodu Ungolianty snuły swe niewidzialne sieci, chwytając w nie wszystkie Ŝywe stworzenia, tam moŜna było spotkać potwory, które wylęgły się na długo przed pierwszym wschodem słońca, miały mnóstwo oczu i polowały w milczeniu. W tym nawiedzanym przez złe siły kraju nie było poŜywienia ani dla ludzi czy elfów, nie było nic prócz śmierci. Ta wędrówka zalicza się do największych czynów Berena, lecz on nikomu o niej później nie opowiadał, nie chcąc wracać myślą do tych okropności, i nikt tez nie wiedział, jakim sposobem syn Barahira trafił na ścieŜki, na które nie odwaŜył by się wkroczyć Ŝaden inny człowiek czy nawet elf, prowadzące do granicy Doriathu. A potem przeszedł przez zasłonę, którą Meliana osnuła wokół królestwa Thingola. Stało się to co ona sama przewidziała, gdyŜ Berena prowadziła moc wielkiego przeznaczenia. Beren wkroczył do Doriathu na chwiejących się nogach, siwy i zgarbiony, jakby pod cięŜarem wielu lat nieszczęść, tak straszne męczarnie musiał znosić w drodze. Lecz błąkając się latem po lesie Neldoreth zobaczył Luthien, córkę Thingola i Meliany, jak wieczorem przed wzejściem księŜyca tańczyła na nie więdnącej trawie polany nad Esgalduina. w tym okamgnieniu Beren zapomniał o wszystkim, co przecierpiał, i wpadł w zachwycenie, Luthien bowiem była najpiękniejszą z Dzieci Iluvatara. Suknie miała błękitna jak pogodne niebo, lecz oczy szare jak gwiaździsty wieczór, płaszcz naszyty złotymi kwiatami, lecz włosy jak cienie o zmierzchu. jak światło na liściach drzew, jak g los czystego strumyka, jak gwiazdy nad mgławicami świata - takie było jej dostojeństwo i uroda, a twarz jej jaśniała światłem. Znikła mu jednak z oczu, a Beren oniemiał jak urzeczony i długo błąkał się po lasach, dziki i czujny niczym zwierz, szukający zjawy. Nazwał ja w swym sercu Tinuviel, czyli słowikiem, córką półmroku w języku Elfow Szarych, gdyŜ nie znal jej prawdziwego imienia. Zobaczył ja znów z daleka jak liść na wietrze jesienią i jak gwiazdę na wzgórzu zima, ale niewidzialny łańcuch skuwał jego nogi. Wreszcie o przedwiośniu zdąŜyło się na krotko przedświtem, ze Luthien tańczyła na zielonym wzgórzu i nagle zaczęła śpiewać. Była to pieśń rześka, przenikająca serce, jak śpiew skowronka, gdy wzlatuje z bram nocy, sięga głosem miedzy blednące gwiazdy i widzi juŜ słonce za ścianami świata. Od śpiewu Luthien pękły okowy zimy, przemówiły ścięte lodem wody, a kwiaty wyrasta ly z zimnej ziemi wszędzie, gdzie dotknęła stopami Beren tez ocknął się z niemocy i zaczął ja wołać: - Tinuviel! - a lasy rozbrzmiewały echem tego imienia. Luthien zdziwiona zatrzymała się i juŜ nie uciekała przed nim, wiec Beren podszedł i gdy spojrzała na niego z bliska, ją takŜe dotknęła moc przeznaczenia i zakochała się w Berenie, lecz gdy wysunęła się z jego ramion i znikła mu z oczu w pierwszych promieniach świtu, Beren leŜał na ziemi zemdlony, jakby nie mógł przeŜyć tyle szczęścia i nieszczęścia w jednej chwili, zapadł w sen jak w otchłań cienia , a gdy się zbudził, był zimny jak kamień, a w sercu czul pustkę i samotność. Umysł jego błądził po omacku jak człowiek poraŜony nagłą ślepotą, gdy stara się chwycić rękami utracone światło. Tak udrękę zaczynał spłacać cenę losu, który mu przypadł w udziale i w który Luthien takŜe została uwikłana: będąc nieśmiertelną, podzieliła z nim śmiertelność, będąc wolna, przyjęła jego łańcuch i zaznała więcej cierpień niŜ ktokolwiek z Eldarow. ChociaŜ nie miał nadziei, wróciła do niego, siedzącego w ciemnościach, i przed wiekami, w Ukrytym Królestwie, podała mu rękę. Odtąd często go nawiedzała i chodzili tajemnie po lesie we dwoje wiosna i latem, a nikt z Dzieci Iluvatara nie cieszył się nigdy większym szczęściem niŜ oni, mimo ze trwało ono tak krotko. Lecz Daeron, minstrel króla, takŜe kochał Luthien, a gdy wyśledził jej spotkania z Berenem, doniósł o nich Thingolowi. Król bardzo się zagniewał, bo kochał Luthien ponad wszystko w świecie i nawet ksiąŜęta Elfow nie wy dawali się mu jej godni. Śmiertelnych ludzi nie chciał przyjmować nawet do słuŜby. Zatroskany i zaskoczony wezwał córkę na rozmowę, lecz ona nie chciała mu nic wyjawić, dopóki nie przysiągł, ze nie ukarze jej wybrańca ani śmiercią, ani wiezieniem. Wysłał wszakŜe sługi rozkazując ująć go i sprowadzić do Menegoth jak złoczyńcę, ale Luthien ubiegła wysłanników ojca i sama przywiodła Berena przed tron Thingola jak gościa zasługującego na wszelkie honory. Thingol spojrzał na Berena z gniewem i wzgarda, ale Meliana milczała. - Kim jesteś - spytał król - ze przychodzisz jak złodziej i nieproszony ośmielasz się zbliŜyć do mojego tronu ? Lecz Beren, oszołomiony wspaniałością Menegrothu i majestatem Thingola, nic nie odpowiedział. Wyręczyła go Luthien mówiąc: - To jest Beren, syn Barahira, władca ludzi, potęŜny wróg Morgotha, a o jego czynach nawet Elfy śpiewają w pieśniach. - NiechŜe Beren sam mówi ! - rzekł Thingol. - Czego szukasz tutaj, nieszczęsny śmiertelniku, i dlaczego opuściłeś swój kraj, aby wejść do tego, zakazanego twojemu plemieniu ? Co masz na swoje usprawiedliwienie, abym nie musiał cię surowo ukarać za zuchwalstwo i szaleństwo ! Beren podniósł wzrok i spojrzał na Luthien, a potem na twarz Meliany i wydało mu się, ze ktoś z zewnątrz kładzie mu w usta słowa, które ma wypowiedzieć. Strach go opuścił, wróciła duma najstarszego człowieczego rodu: - Mój los przywiódł mnie tutaj, królu, wśród niebezpieczeństw, którym nawet nie kazby elf odwaŜył by się stawić czoło. I w tym kraju znalazłem to, czego zaprawdę nie szukałem, skoro jednak znalazłem, nie wyrzeknę się tego nigdy. Cenniejsze jest bowiem niŜ srebro i złoto, a Ŝaden klejnot nie moŜe się z tym równać. Ani skala, ani stal, ani ognie Morgotha, ani moce królestw elfow nie mogą mi odebrać skarbu, którego pragnę. Albowiem córka twoja, Luthien, jest najpiękniejszą ze wszystkich Dzieci Iluvatara n a świecie. Cisza zapadła na sali, gdyŜ wszyscy obecni osłupieli ze zdziwienia i przestrachu, pewni ze król ukarze Berena śmiercią. Lecz Thingol przemówił z wolna i rzekł: - ZasłuŜyłeś tymi słowami na śmierć i śmierć spotkałaby cię natychmiast, gdyby nie to, ze złoŜyłem zbyt pochopnie przysięgę, czego teraz Ŝałuje, nikczemnie urodzony śmiertelniku, który w królestwie Morgotha nauczyłeś się przekradać chyłkiem jak jego szpiedzy albo niewolnicy. Na to Beren odparł: - MoŜesz mi, królu, zadać śmierć, zasłuŜoną czy nie zasłuŜoną, ale nie przyjmę od ciebie miana nikczemnie urodzonego, szpiega ani niewolnika. Świadczę się pierścieniem, który Felagund dal mojemu ojcu Barahirowi na polu bitwy w północnej krainie, ze mój rod nie zasłuŜył na takie obelgi z ust elfa czy nawet króla elfów. Słowa jego brzmiały dumnie i wszystkie oczy zwróciły się na pierścień, który Beren podniósł w gore i w którym lśniły zielone kamienie, oszlifowane przez Noldorow w Valinorze. Pierścień bowiem uformowany był na kształt dwóch węŜów. WęŜe te oczy miały ze szmaragdów, a głowy ich spotykały się pod korona ze złotych kwiatów i gdy jeden waz ja podtrzymywał, drugi ja poŜerał. Było to godło Finarfina i jego rodu. Meliana pochyliła się nad ramieniem Thingola i szeptem nalegała, Ŝeby nie unosił się gniewem: - Nie z twojej ręki sadzone jest Berenowi polec - mówiła - Daleko zaprowadzi go los, lecz związany będzie z twoim losem. Bądź ostroŜny ! Thingol wszakŜe patrzył w milczeniu na Luthien i myślał: "A wiec jeden z nieszczęsnych ludzi, syn wodza małego ludu, króla, który krotko panował, ośmiela się po ciebie sięgać i nie przypłaci zuchwalstwa Ŝyciem ?" Głośno zaś powiedział: - Synu Barahira, widzę pierścień i przekonałeś mnie. ze jesteś dumny i wierzysz w swoje siły. Ale czyny ojca, nawet gdyby to mnie oddal on cenne usługi, nie wystarczają, byś miał prawo do córki Thingola i Meliany. Posłuchaj, co ci powiem. Ja teŜ poŜądam klejnotu, którego nie mogę zdobyć, albowiem skala i stal, i ognie Morgotha, silniejsze niŜ cala potęga królestw elfów, strzegą skarbu, który pragnę dostać. Słyszeliśmy, cos powiedział, ze nie cofniesz się przed Ŝadnymi przeszkodami. Idź wiec w swoja drogę ! Przynieś mi Silmaril, który Morgoth nosi w swojej koronie, a wtedy Luthien, jeśli taka będzie jej wola, odda ci swoja rękę. Dostaniesz mój klejnot, a chociaŜ w Silmarilach zawarty jest los Ardy, nagroda wyda ci sie bardzo hojna". W tym momencie Thingol rozstrzygnął o losach Doriathu i uwikłał się w ciąŜąca nad Noldorami klątwę Mandosa. Świadkowie tych słów zrozumieli, ze Thingol próbuje nie łamiąc złoŜonej przysięgi wysłać jednak Berena na niechybna śmierć, wiedzieli bowiem, ze cała potęga Noldorow przed przerwaniem Oblezenia nie wskórała nawet tyle, by mogli choćby z daleka zobaczyć blask Silmarilow Feanora. Morgoth osadził je w swojej śelaznej Koronie i ceniono je w Angbandzie ponad wszystkie inne skarby. Strzegli ich Balrogowie, niezliczone miecze, mocne rygle, niezdobyte mury i posępny majestat Morgotha. Beren wszakŜe roześmiał się i odrzekł: - Królowie Elfow tanio sprzedają swoje córki, jeśli za nie Ŝądają klejnotów, dziel zręcznych rzemieślników. Ale skoro taka jest twoja wola, królu, przyjmuje ten warunek. Gdy się spotkamy po raz drugi, będę miał w ręku Silmaril wydarty z śelaznej Korony, a to pewne, ze nie po raz ostatni widzisz dzisiaj Berena, syna Barahira. Potem spojrzał w oczy Melianie, lecz ona nie odezwała się ani słowem, poŜegnał Luthien Tinuviel, skłonił się przed królewską parą, odsunął otaczających go straŜników i wyszedł samotny z Menegrothu. Wtedy nareszcie Meliana przemówiła do Thingola: - O królu, chytrze rozstrzygnąłeś te sprawę, lecz jeśli oczy moje nie straciły daru jasnowidzenia, sadze, ze źle na tym wyjdziesz w kaŜdym przypadku, czy Beren nie zdoła spełnić zadania, czy tez je spełni. Ściągniesz bowiem nieszczęście na własną córkę albo na siebie. A Doriath jest juŜ odtąd uwikłany w losy potęŜniejszego królestwa. Lecz Thingol odparł: - Nie sprzedaje ludziom ani elfom tych, których kocham i cenie ponad wszystkie skarby. Gdyby istniało najmniejsza choćby nadzieja czy obawa, ze Beren wróci do Menegrothu, mimo przysięgi nie pozwoliłbym, Ŝeby ujrzał światło niebios. Luthien milczała i od tej godziny nie słyszano w krainie Doriath jej śpiewu. Smutna cisza zalęgła w lasach, a cienie wydłuŜyły się w królestwie Thingola. Beren bez przeszkód szedł przez Doriath i w końcu znalazł sie w okolicy Stawów Półmroku i Moczarów Sirionu, opuścił kraj Thingola i wspiął się na wzgórza nad Wodospadami Sirionu, tam gdzie rzeka z wielkim hukiem wpada w podziemny tunel. Patrząc z tego miejsca ku zachodowi, poprzez mgły i deszcze otulające wzgórza, zobaczył Talath Dirnen, StrzeŜoną Równinę, ciągnącą się miedzy Sirionem a Narogiem, a za nią góry Taur-enFaroth, wznoszące się nad Nargothrandem. Obdarty ze wszystkiego, bez nadziei Beren w te strony zwrócił swe kroki. Elfowie z Nargothrondu nieustannie czuwali nad ta równiną, kaŜdą gorę na jej granicy wieńczyła zamaskowana wieŜa straŜnicza, a w lasach i na polach czaili się łucznicy i znaczne siły zbrojne. Strzały z ich łuków były celne i mordercze, Ŝadna Ŝywa istota nie mogła się tedy przemknąć bez wiedzy straŜników. Beren nie zaszedł daleko, gdy juŜ go dostrzegli i niechybna śmierć groziła mu od tej chwili, lecz zdając sobie sprawę z niebezpieczeństwa, wędrowiec trzymał wysoko nad głową pierścień Felagunda. Nie widział nikogo, bo straŜnicy umieli się dobrze ukrywać, wyczuwał jednak, ze jest śledzony, wiec często i głośno wołał: - Jam jest Beren, syn Barahira, przyjaciela Felagunda ! Zaprowadźcie mnie do króla ! Dlatego straŜnicy nie zabili go, lecz otoczyli i zastąpiwszy mu drogę rozkazali, aby się zatrzymał. Na widok pierścienia skłonili się przed wędrowcem, chociaŜ był bezradny, zdziczały i wyczerpany podróŜą. Powiedli go na północny-zachód, maszerując nocami , aby nie poznał tajemnych ścieŜek. Stanął wiec Beren przed królem Felagundem, który nawet bez świadectwa pierścienia poznał go, pamiętał bowiem rod Beora i Barahira. Rozmawiali przy drzwiach zamkniętych. Beren opowiadał królowi o śmierci Barahira, i o swoich przygodach w Doriath, zapłakał wspominając Luthien i przeŜyte z nią chwile szczęścia. Felagund słuchał go ze zdumieniem i niepokojem. Zrozumiał bowiem, Ŝe przysięga, którą niegdyś złoŜył, teraz zaŜąda od niego ceny Ŝycia, jak juŜ to dawno w chwili jasnowidzenia przepowiedział Galadrieli. Z cięŜkim wtedy sercem rzekł do Berena: - Jasne jest, ze Thingol pragnie twojej śmierci, lecz, jak się zdaje, ściągnie na nas większe nieszczęście, niŜ zamierza, bo przysięga Feanora znów działa. Na Silmarilach ciąŜy bowiem klątwa nienawiści, a ten, kto wymawia ich imię z poŜądliwością, budzi drzemiące potęŜne siły. Synowie Feanora obrócą raczej w perzynę wszystkie królestwa Elfow, niźli ścierpią, aby ktoś inny niŜ oni zdobył i posiadł jeden z Silmarilow, bo przysięga panuje nad ksiąŜętami Noldorow. Kelegrim i Kurufin przebywają teraz na dworze, a chociaŜ to ja, syn Finarfina, jestem królem, tamci dwaj zyskali wielka władzę w moim królestwie i maja liczne hufce własnych poddanych u swego boku. Okazują mi w kaŜdej potrzebie Ŝyczliwość, lecz obawiam się, ze tobie nie okaŜą przyjaźni ani litości, gdy się dowiedzą o twoich zamiarach. Ja wszakŜe nie złamie przysięgi złoŜonej Barahirowi, jesteśmy wiec wszyscy uwikłani w te sprawę. Potem król Felagund przemówił do swego ludu przypominając zasługi Barahira i własną obietnice, oznajmił, ze musi spełnić powinność i dopomóc synowi Barahira w potrzebie i ze spodziewa się poparcia ze strony swych wodzów. Wtedy z tłumu wystąpił Kelegorm i obnaŜywszy miecz krzyknął: - Przyjaciel czy wróg, demon Morgotha, elf, syn rodzaju ludzkiego czy jakakolwiek inna Ŝyjąca na obszarach Ardy, jeśli chce odnaleźć i zatrzymać w swoim ręku choćby jeden Silmaril, my, synowie Feanora, będziemy go ścigali nienawiścią i nie ochroni go przed nią prawo, ani miłość, ani wszystkie sprzymierzone piekła, ani władza Valarów, ani Ŝadna moc czarów! Bo Silmarile tylko nam się naleŜą i nie wyrzekniemy się ich do końca świata ! Wiele innych jeszcze słów powiedział, równie władczych jak te, kroje ojciec jego wygłosił w Tirionie, gdy zapalił pierwsze płomienie buntu wśród Noldorow. Po Kelegormie zabrał glos Kurufin, a wypowiadał się łagodniej, lecz równie stanowczo i przekonująco wyczarowując przed oczyma elfów wizje wojny i ruiny Nargothrondu. Taki lęk padł wtedy na ich serca, ze nigdy odtąd aŜ do czasów Turina elfy tego królestwa nie wzięły udziału w otwartej bitwie. Felagund widząc, ze wszyscy go opuszczaj, zdjął z głowy koronę i rzucił ją sobie pod nogi mówiąc: Choćbyście wy złamali przysięgę złoŜoną mnie, panu waszemu i królowi, ją dotrzymam danego słowa, lecz jeśli są wśród was tacy, na których jeszcze nie padł cień klątwy, znajdzie się moŜe garstka gotowych gotowych pójść za mną, abym nie odszedł stad jak Ŝebrak wypędzony za bramę. Wtedy dziesięciu elfów stanęło przy nim, a jeden z nich, imieniem Edrahil, schylił się, podniósł koronę i zapytał Felagunda, czy zgodzi się powierzyć ją namiestnikowi, dopóki sam nie powróci. - Ty bowiem pozostaniesz moim królem i królem nas wszystkich, cokolwiek się zdarzy - rzekł Edrahil. Wtedy Felagund oddał koronę Nargotgrondu swemu bratu, Orodrethowi, polecając mu pełnić rządy w swoim zastępstwie. Kelegorm i Kurufin nic na to nie rzekli, lecz uśmiechali się opuszczając sale. Był jesienny wieczór, kiedy Felagund i Beren wyruszyli z Nargothrondu wraz z dziesięciu towarzyszami. Jechali brzegiem Narogu aŜ do jego źródeł w Wodospadach Tvrinu. Pod Głowami Cienia zaskoczyli biwakujących nocą Orków i wyciąwszy ich w pień zdobyli sporo sprzętu i broni. Felagund swoja sztuka sprawił, ze stali się nawet z postawy i twarzy podobni do Orków i w takim przebraniu pojechali dalej na północ, potem przełęczą zachodnia miedzy Ered Wethrin a górami Taur-nu-Fuin. Lecz Sauron ze swojej wierzy spostrzegł ich i ogarnęły go wątpliwości. Posuwali się bowiem szybko i nie zatrzymywali się, Ŝeby składać meldunki, jak to musieli czynić zgodnie z rozkazem wszyscy słudzy Morgotha jadący ta droga. Wysłał wiec patrol, aby ich ujął i przyprowadził przed jago oblicze. Tak doszło do sławnej walki na pieśni miedzy Sauronem a Felagundem. Król bowiem zmagał się z Sauronem pieśniami mocy, a wielka miał moc, lecz nie mógł dorównać mistrzostwu CzarnoksięŜnika. Wtedy Sauron odarł ich z przebrania i stanęli przed nim nadzy, drŜący ze strachu. Lecz Sauron, chociaŜ teraz rozpoznał, do jakiego plemienia nalezą, nie mógł się dowiedzieć ich imion ani celu, w jakim przybyli. Wtrącił ich wiec do głębokiego lochu, w ciemności i milczenie, groŜąc, ze zgina okrutna śmiercią, jeŜeli nie wyjawia mu całej prawdy. Od czasu do czasu widzieli ślepia rozbłyskujące w mroku i wilkołaka poŜerającego jednego z ich towarzyszy, lecz nikt nie zdradził wodza. Kiedy Sauron wtrącił Berena do lochu, zgroza ogarnęła serce Luthien. Udała się wiec do Meliany i od niej się dowiedziała, ze Beren jest uwięziony w kazamatach Tol-in-Gaurhoth, i ze nie ma dla niego nadziei i ratunku. Luthien zrozumiała, ze nikt na ziemi jej nie pomoŜe, postanowiła wiec uciec zDoriathu i pośpieszyć ukochanemu na ratunek, ale zwierzyła się ze swoich zamiarów Daeronowi, a ten doniósł o nich królowi Thingolowi. Król zdumiał się i przeląkł, ale nie chcąc pozbawiać córki światła niebios, bez którego zwiędła by i osłabła, ale jednak pragnąc uniemoŜliwić jej ucieczkę, kazał zbudować dla niej specjalny dom. Nie opodal bram Menegrothu rosły największe drzewa puszczy Neldoreth, a był to las bukowy zajmujący północną cześć królestwa. NajpotęŜniejszy z buków, Hirilorn, miął trzy pnie jednakowej grubości, okryte gładką kora i wystrzelające niezwykle wysoko, a pierwsze konary czy gałęzie wyrastały z nich dopiero na znacznej wysokości ponad ziemia. W górze, pomiędzy pniami zbudowano drewniany dom i tam musiała zamieszkać Luthien, usunięto drabiny i postawiono wokół drzewa straŜe, aby nikt nie miał dostępu do królewny, z wyjątkiem sług królewskich, dostarczających jej wszystkiego, czego do Ŝycia potrzebowała. Luthien czarodziejska sztuka sprawiła, ze włosy jej urosły niezwykle długie i mogła z nich utkać sobie ciemną szatę, która niby cień osłaniała jej urodę i miała w sobie moc snu, skręciła linę i spuściła ją ze swojego okna. StraŜnicy siedzący pod drzewem zasnęli, gdy koniec liny kołysał się nad ich głowami, a Luthien zsunęła nie na ziemie, otulona przez płaszcz cienia, i przez nikogo nie dostrzeŜona zbiegła do Doriathu. ZdąŜyło się, Ŝe właśnie wtedy Kelegorm i Kurufin polowali na Strzezonej Rowninie, gdyŜ Sauron nasłał na ziemie elfów stada wilków. Dwaj ksiąŜęta wzięli ze sobą na łowiecka wyprawę sforę psów i mieli nadzieje, ze przy tej sposobności dowiedzą się czegoś o królu Felagundzie. Przywódca sfory Kelegorma, wilczur Huan, nie urodził się w Srodziemiu, lecz pochodził ze Błogosławionego Królestwa, gdyŜ Kelegorim dostał go w podarunku od Oromego za dawnych czasów w Valinorze, gdy Huan biegał za głosem rogu swego pana, zanim na Noldorow spadły nieszczęścia. Huan poszedł za Kelegormem na wygnanie i słuŜył mu wiernie, toteŜ jego takŜe obciąŜał wyrok nałoŜony na Noldorow. Sadzona mu była śmierć, lecz miała go spotkać dopiero wtedy, gdy stoczy walkę z najpotęŜniejszym wilkiem, jaki kiedykolwiek chodził po ziemi. To właśnie Huan wytropił Luthien przemykającą niby cień, zaskoczony przez światło dzienne wśród drzew, kiedy Kelegorm i Kurufin odpoczywali w pobliŜu zachodnich granic Doriathu, nic bowiem nie mogło zmylić oczu i węchu Huana, Ŝaden czar się go nie imał, a on sam nie sypiał nigdy, w dzień ani w nocy. Przyprowadził ja do Kelegorma, a Luthien ucieszyła się, dowiadując się, ze ma do czynienia z księciem Noldorow i wrogiem Morgotha i ujawniła przed nim swe imię, zrzucając płaszcz z ramion. Uroda jej tak nagle ukazana w słońcu olśniła Kelegorma do tego stopnia, ze zapałał od razu miłością do królewny Doriathu. Przemówił do niej dwornie i obiecał pomoc pod warunkiem, ze na razie Luthien uda się z nim razem do Nargothrondu. Nie zdradził się wcale, Ŝe wcześniej juŜ wiedział coś o losach Berena i celu jego wyprawy i ze sprawa ta blisko go obchodzi. Tak wiec ksiąŜęta przerwali polowanie i wrócili do Nargothorandu, Luthien została zwiedziona, gdyŜ zatrzymano ja, odebrano jej płaszcz i zabroniono wychodzić poza bramy fortecy lub rozmawiać z kimkolwiek oprócz dwóch braci, Kurufina i Kelegorma. Byli bowiem przekonani, ze dla uwięzionych Berena i Felagunda nie ma juŜ Ŝadnej nadziei, Ŝe król musi zginąć i nie warto podejmować nawet prób ocalenia go. Postanowili zatrzymać Luthien ufając, ze Thingol w takich okolicznościach będzie zmuszony oddać ja za Ŝonę Kelegormowi. Wówczas wzrosną w siłę i staną się najpotęŜniejsi wśród ksiąŜąt Noldorow. Nie zamierzali tez podstępem ani przemocą odbierać Nieprzyjacielowi Silmarilow ani dopuścić, by ktoś inny starał się je odzyskać, dopóki nie skupia w swym ręku władzy nad wszystkimi Królestwami Elfów. Ordoreth nie mógł się przeciwstawić tym planom swoich krewniaków, gdyŜ przeciągnęli na swoja stronę serca ludu Ŝyjącego w Nargothrondzie, a Kelegorm nie zwlekając wyprawił posłów do Thingola, prósząc o rękę jego córki. Lecz wilczur Huan miał serce szlachetne, od pierwszej chwili pokochał Luthien i ubolewał nad tym, ze ja wieziono. Często przychodził do jej komnaty, w nocy leŜał pod jej drzwiami wyczuwając, ze zło zakradło się do Nargothrondu. Luthien, osamotniona, chętnie rozmawiała z Huanem. Opowiadała mu o Berenie, przyjacielu zwierząt i ptaków, które nie słuŜą Morgothowi. Huan zrozumiał wszystko, co mówiła, gdyŜ pojmował mowę wszelkich stworzeń obdarzonych głosem, lecz jemu samemu wolno było przemówić w ciągu całego Ŝycia tylko trzy razy. Huan wiec obmyślił sposób ratunku dla Luthien. W nocy odniósł jej czarodziejski płaszcz i po raz pierwszy uŜył daru mowy, by wytłumaczyć królewnie swój plan. Wyprowadził ją tajemnymi ścieŜkami z Nargothrondu i razem uciekli na północ. Huan przezwycięŜył swoją dumę i pozwolił by królewna dosiadła go niby konia, podobnie jak orkowie dosiadali niekiedy ogromnych wilkołaków. Posuwali się szybko, bo Huan był chyŜy i niestrudzony. Tymczasem Felagund i Beren cierpieli w lochach Saurona i Ŝaden z ich towarzyszy juŜ nie Ŝył. Sauron postanowił bowiem oszczędzić aŜ do końca Felagunda odgadując, ze jest to Noldor wielkiej mocy i mądrości, i ze od niego tylko mógłby się dowiedzieć, w jakim celu przyszedł pod bramy jego fortecy. Lecz gdy zjawił się wilk, aby poŜreć Berena, Felagund wytęŜył wszystkie swoje siły, zerwał peta i stoczył walkę z bestia. Mając za cały oręŜ własne ręce i zęby, uśmiercił wilkołaka, lecz sam odniósł przy tym śmiertelne rany. Rzekł wtedy do Berena: - Odchodzę na długi spoczynek do pozaczasowych siedzib Mandosa za morza i za Góry Amanu. Wiele wieków upłynie, zanim Noldorowie ujrzą mnie w swoim gronie, a z tobą moŜe nigdy nie spotkam się juŜ po raz drugi w Ŝyciu ani w śmierci, bo losy naszych plemion są rozdzielone. To rzekłszy umarł w ciemnicy twierdzy Tol-in-Gaurhoth, której wieka wieŜy sam zbudował. Tak dopełnił swej przysięgi król Finrod Felagund, najpiękniejszy i najbardziej kochany z potomków Finwego. Zrozpaczony Beren płakał przy jego zwłokach. O tej właśnie godzinie Luthien stanęła na moście prowadzącym do wyspy Saurona i zaśpiewała pieśń, której najgrubsze nawet mury nie mogły zagrodzić drzwi. Beren ją usłyszał i zdawało się mu, ze śni, bo gwiazdy rozbłysły nad jego głową, a słowiki śpiewały wśród drzew. W odpowiedzi zaśpiewał pieśń wyzywającą nieprzyjaciela, gdyŜ sławił w niej Siedem Gwiazd, Sierp Valarow, który Varda zawiesiła nad północnym widnokręgiem na znak upadku Morgotha. Potem resztka sił opuściła go i Beren pogrąŜył się w ciemnościach. Lecz Luthien usłyszała jego głos i zaintonowała teraz pieśń jeszcze potęŜniejszą. Wilki zawyły, wyspa cala się zatrzęsła, lecz Sauron, stojący na wyspie i spowity w czarne myśli, uśmiechnął się, poznając glos Luthien. Sława córki Meliany, jej urody i czarodziejskiego śpiewu z dawna przeniknęła granice Doriathu. Sauron zamierzał więc pochwycić królewnę i oddać ja w ręce Morgotha, wiedząc, Ŝe za taki dar otrzyma hojna nagrodę. Wysłał wtedy na most jednego ze swoich wilków, lecz Huan zabił napastnika nie wydając nawet głosu. Sauron posyłał następne wilki, lecz Huan jednego po drugim chwytał zębami za gardło i uśmiercał. Wówczas Sauron posłał Draugluina, straszliwą bestie, wilkołaka zaprawionego w zbrodniach, protoplastę całej wilczej sfory Angbandu. Draublin miał wielka moc, bitwa miedzy nim a Huanem była długa i zawzięta. W końcu potwór uciekł do wieŜy, by u stop Saurona wydać ostatnie tchnienie. ZdąŜył [ Pobierz całość w formacie PDF ] |
Wątki
|